Doğu Pediatri Derneği Yönetim Kurulu adına Doç. Dr. Muhammet Asena, silahlı çatışmalar ve insan hakları ihlallerinin küresel sağlık üzerindeki derin etkilerini gözler önüne seren çarpıcı açıklamalarda bulundu. Asena, savaşların yalnızca yaşamsal değil, ay
Savaşların Küresel Sağlık Üzerindeki Tehditleri
Doç. Dr. Asena, tüm dünyada silahlı çatışmaların ve insan hakları ihlallerinin adeta bir epidemi halini aldığını ve sağlığı ile insanlığı tehdit etmeye devam ettiğini belirtti. 20. yüzyılda 100 milyondan fazla kişinin bu çatışmalardan etkilenmiş olduğunu, özellikle sivillerin savaş ve iç çatışmaların en büyük mağdurları arasında yer aldığını ifade etti. Günümüzde savaş nedenli ölümlerin %90’ından fazlasının siviller arasında gerçekleştiğini belirten Asena, her bir savaşçı ölümüne karşılık bir sivilin doğrudan nedenlerle öldüğünü, 14-15 sivilin ise yiyecek, su ve temel gereksinimlerin eksikliği ya da salgın hastalıklar nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı. Ayrıca, pek çok sivilin savaşın getirdiği fiziksel ve psikolojik travmalarla başa çıkmak zorunda kaldığını vurguladı.
Çocuklar En Çok Etkilenen Grup
Savaşların çocuklar üzerindeki etkilerini özellikle vurgulayan Asena, bu etkilerin en savunmasız grup olan 5 yaş altı çocuklar arasında yoğunlaştığını söyledi. 1996 yılında, çatışma yaşayan 31 ülkenin 24’ünde beş yaş altı çocukların mortalite oranının %5 ve daha fazla olduğunu belirten Asena, çocuk ölümlerinin %5’inin doğrudan travma nedenli, %95’inin ise açlık ve hastalıklar nedeniyle olduğunu açıkladı. Son on yılda, 2 milyondan fazla çocuğun savaş bölgelerinde yaşamını yitirdiğini ve 4 milyondan fazla çocuğun kalıcı sakatlık yaşadığını dile getirdi.
Yetim ve Mülteci Çocuklar
Savaşların çocuklar üzerindeki diğer etkilerine de dikkat çeken Asena, birçok çocuğun tıbbi bakım olmadan ve çoğu zaman yalnız başına yaşadığını ifade etti. 1 milyon çocuğun yetim kaldığını, 12 milyon çocuğun ise güvenlik nedeniyle evlerinden ayrılmak zorunda kaldığını ve bunların üçte birinin mülteci kamplarında yaşamak zorunda kaldığını belirtti. Filistin’de ise 1 milyon çocuğun psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunu, binlercesinin ebeveynlerinden ayrıldığını ve kentin %75'inin büyük ölçüde yok olduğunu vurguladı. Kızılay’ın sağladığı son verilere göre, Gazze ve Batı Şeria’daki can kaybı, yaralı ve kayıp sayısının 145.000’e ulaştığını ifade etti.
Sağlık Çalışanlarının Rolü ve Sorumluluklar
Asena, savaşların toplumsal sağlık üzerindeki etkilerinin büyük olduğunu ve özellikle çocuklar arasında ölümlere, yaralanmalara, bulaşıcı hastalıkların ve malnütrisyonun artışına yol açtığını belirtti. Savaşların sağlık hizmetlerinde bozulmalara neden olduğunu ifade eden Asena, sağlık çalışanlarının bu tür durumlarda önemli sorumluluklar üstlendiğini vurguladı.
Barış ve Sağlık Çabaları Hepimizin Sorumluluğunda
Savaşların sona erdirilmesinin, barışın sağlanmasının ve çocukların aşılanması gibi sağlık girişimlerinin gerçekleştirilmesinin önemine değinen Asena, insani ateşkes sağlama çabalarının tüm toplumların ortak sorumluluğu olduğunu belirtti. Sonuç olarak, çocukların savaşlardan korunabilmesinin ancak savaşı durdurma irade ve kararlılığıyla mümkün olabileceğini ifade etti.
Doç. Dr. Muhammet Asena’nın açıklamaları, savaşların etkilerini daha iyi anlamak ve bu sorunlarla başa çıkmak için ortak bir bilinç ve çaba gerektiğini ortaya koyuyor.